مقایسه توابع توزیع احتمال در مدل‌های زمان‌گرمایی جهت مدل‌سازی جوانه‌زنی کلزای بهاره به دما

مدل‌های مبتنی بر مفهوم زمان‌گرمایی ابزار مفیدی برای پیش‌بینی جوانه‌زنی بذر در رابطه با زمان و دما هستند. در این آزمایش که در سال 1395 در دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین انجام شد، مدل جوانه‌زنی-گرمایی بر مبنای هفت تابع توزیع احتمال (لجستیک، ویبول، گامبل، لوگ‌لجستیک، نرمال‌معکوس، لوگ‌نرمال و گاما) توسعه یافت و دوره‌های زمانی جوانه‌زنی پیش‌بینی‌شده توسط این مدل‌ها برای دو رقم کلزای بهاره (RGS003 و ساری‌گل) با خروجی‌های مدل جوانه‌زنی-‌گرمایی نرمال مقایسه شد. آزمون جوانه‌زنی برای هر رقم در 11 دمای ثابت 8، 12، 16، 20، 24، 28، 32، 33، 34، 35 و 36 درجه سانتی‌گراد انجام شد. نتایج نشان داد که مدل‌ زمان‌گرمایی لوگ‌نرمال برازش بهتری به دوره‌های زمانی جوانه‌زنی هر دو رقم RGS003 (AICc= -1173) و ساری‌گل (AICc= -1180) داشت. بر اساس خروجی‌های این مدل، دمای پایه برای جوانه‌زنی ارقام RGS003 و ساری‌گل بترتیب 85/5 و 60/5 درجه سانتی‌گراد برآورد شد. زمان‌گرمایی زیر حد بهینه برای شروع جوانه‌زنی ارقام RGS003 و ساری‌گل به ترتیب 40/118 و 00/120 درجه سانتی‌گراد ساعت و زمان‌گرمایی مورد نیاز برای تکمیل جوانه‌زنی این ارقام در دماهای بیشتر ‌از حد ‌بهینه بترتیب 07/29 و 47/31 درجه سانتی‌گراد ساعت پیش‌بینی شد. هر دو رقم کلزا در دمای فراتر از 17/33 درجه سانتی‌گراد بازدارندگی گرمایی جوانه‌زنی نشان دادند. ضرایب برآورد شده در این آزمایش می‌توانند در مدل‌های شبیه‌سازی جوانه‌زنی سایر ارقام کلزا نیز استفاده شوند.